Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Çocuk Kardiyoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Oran, çocukluk döneminde zaman zaman görülen dudak morarması, göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, baş dönmesi, bayılma gibi belirtilerin erken kalp hastalığı habercisi olabileceğini ancak, çocukların muayenesi sırasında duyulan kalp üfürümlerinin de aynı şekilde erken kalp hastalığının habercisi olabileceğini söyledi. Dünyada ve Türkiye’de kalp-damar hastalıklarından ölümlerin ilk sırada yer aldığını belirten Prof. Dr. Oran, “Üfürüm ismi verilen sıra dışı kalp seslerinin bir kısmı zararsızdır ve bir süre sonra kaybolur. Bunlar masum üfürümdür. Kalbin anatomik yapısıyla ilgili şekil bozukluğu olmaksızın duyulan üfürümler masum üfürümdür. Masum üfürümlere çocukluk çağında oldukça sık rastlanır. Masum üfürüm sıklığı 6 ay-15 yaş arasında en fazladır. Ancak unutmamak gerekir ki masum gibi görünen bir üfürüm, çok ciddi bir doğuştan kalp hastalığının ilk ve tek bulgusu da olabilir.” dedi.
ÜFÜRÜMÜN NEDENİ İYİ BELİRLENMELİ
Masum üfürümler denilen ve herhangi bir organik rahatsızlık belirtisi olmayan üfürümlerin, çocuklarda zaman içinde kaybolup gittiğini belirten Prof. Dr. Oran, “Masum üfürümler çoğunlukla çocuklarda olur. Masum üfürümler sağlıklı çocukların yüzde 30-40’ında duyulabilir. Genellikle 2-7 yaş arası çocuklarda sıklıkla duyulmasına karşın her yaşta bulunabilir. Genellikle ateş, kansızlık, heyecan gibi kalbin hızlı çalışmasına neden olan durumlarda üfürüm şiddeti artar. Bu nedenler ortadan kalktığında üfürüm azalır veya kaybolur. Ayrıca vücut pozisyonu ve solunumla da değişebilir. Hastaların çoğunda üfürüm bir ateşli hastalık nedeniyle doktora gittiklerinde fark edilir. Bununla birlikte, kalp hastalıkları ile ayırıcı tanısının yapılması gerekir. Ayrıca çocuklarda normalde doğumla kapanması gereken bazı açıklıkların geç kapanmasına bağlı olan ve erken yaşlarda duyulup, yaş ilerledikçe hafifleyerek kaybolan üfürümler de vardır. Bunlardan dolayı üfürümün neden kaynaklandığının saptanması oldukça önemlidir.” diye konuştu.
MUTLAKA BİR ÇOCUK KARDİYOLOJİ MERKEZİNE GİDİN
Genellikle üfürümlerin çocukların yapılan rutin muayeneleri sırasında fark edildiğini ifade eden Prof. Dr. Oran, “Üfürüm tanısı konulan hastaların kesin tanı için mutlaka bir çocuk kardiyoloji merkezine götürülmesi ve orada ayrıntılı muayene edilmesi ve ekokardiyografik incelemesinin yapılması gerekir. Değişik çalışmalarda ilk tanısı masum üfürüm olan çocukların yaklaşık yüzde 4-5 kadarında ayrıntılı ekokardiyografik inceleme ile doğumsal kalp hastalıkları tespit edilmiştir. Bu nedenle üfürüm duyulan çocuklarda, fizik muayeneyle masum üfürüm düşünülse bile bir merkezde ayrıntılı değerlendirilip, EKG ve ekokardiyografik inceleme yapmak uygun olacaktır.” diye konuştu.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Üfürümlerin tek başına kendilerine ait bir tedavi yöntemi olmadığını belirten Prof. Dr. Oran, “Üfürüme neden olan olay eğer gerekiyorsa tedavi edilir. Bir takım üfürümler tedaviyle tamamen kaybolurlar. Kalp yetmezliğine, kansızlığa, tiroid bezinin fazla çalışmasına bağlı olan üfürümler gibi. Bazı üfürümler, masum üfürüm örneğinde olduğu gibi kendiliğinden yaş ilerledikçe kaybolur. Organik kalp hastalıklarına bağlı üfürümler ise kalıcıdır. Bunlar da hastalığın ne olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Cerrahi olarak düzeltme operasyonları yapılarak veya kalbe kateter yardımıyla balon, stent veya yeni kalp kapağı takılarak tedavi edildikten sonra ancak kaybolurlar.” dedi.