Kurdukları atölyelerde düşük gramajlı ve düşük ayarlı Cumhuriyet altını basan dolandırıcılar, bunları kuyumculara satarak vurgun yapıyor. Kalpazanların hedefindeki Diyarbakır'daki kuyumcular, yılda üç dört defa bu şekilde dolandırılıyor. Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Yunus Öner, her seferinde bir esnafın 3 bin lira kaybının olduğunu belirterek kuyumculara, "Dolandırıcılar 17, 18 ya da 19 ayar yaptıkları ürünü 22 ayar diye satmaya çalışıyor. Kuyumcu esnafı aldığı altına dikkat etmeli, garanti belgesi olmayan ürünü satın almamalı" uyarısında bulundu.
Sadece darphanede üretilen Cumhuriyet altını, tüketicilerin en çok tercih ettiği altın olarak biliniyor. Birçok aşamadan geçip, kalite kontrolü yapılan Cumhuriyet altınları paketlendikten sonra satışa sunuluyor. Altın dolandırıcılığında geliştirilen yeni yöntemle kurulan kaçak atölyelerde düşük gramajlı ve düşük ayarlı Cumhuriyet altını basıldığı ortaya çıktı. Altın dolandırıcıları, 7 gram olması gereken Cumhuriyet altınının gramajını düşürüyor, ve 22 ayar yerine 18 ayar üreterek kuyumcuları dolandırıyor. Diyarbakır'daki kuyumcular yılda 3-4 defa bu yöntemle dolandırıcılığa maruz kaldıklarını anlattı.
'AİLE SÜSÜ VERİP HER KUYUMCUYA 6 ADET SATIYORLAR'
Diyarbakır'daki tarihi kuyumcular çarşısındaki kuyumcu esnafı Hasan Tıkır, dolandırıcıların daha çok Gaziantep ve Kahramanmaraş bölgesinden gelerek kendilerini dolandırdıklarını belirtti. Dolandırıcıların ailesini yanına alarak bu işi yaptığını söyleyen Tıkır, nasıl dolandırıldıklarını şu sözlerle aktardı:
"Gaziantep'te bu altınları yapanlar, ailesini yanına alarak esnafı dolaşıyor. Ben de dolandırıldım. Altını kesip baktığımda 19 ayar çıktı. 6 Cumhuriyet altınından bir tane zarar ettim. Normalde bunu darphane basması lazım, ama merdiven altı tabir ettiğimiz yerler çok var. Özellikle Gaziantep ve Kahramanmaraş bölgesinde. Bunların atölyeleri var, atölye kurmuşlar, kalıplarını yapmışlar basıp getiriyorlar. Tabi bu suçtur. Bir tane Cumhuriyet altınının 7 gram olması lazım, bunların getirdiği 6,90 gram, 7,20 olanı da 7,10 geliyor orada da çalıyor. Bu kalpazanlar özellikle bu bölgeye kendilerine aile süsü vererek geliyor, esnaf da anlamıyor. 6 adet Cumhuriyet altınını buraya getirip satıyor, 20 bin lira para alıp cadde üzerindeki diğer arkadaşına veriyor, parayı da üstünde taşımıyor. Sonra 6 tane daha alıyor diğer başka bir kuyumcuya gidiyor, öyle sırayla satıyor. Bu yöntemle birçok kuyumcu esnafı mağdur edildi."
'HER SEFERİNDE BİR KUYUMCU 3 BİN TL ZARAR EDİYOR'
Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Yunus Öner, son yaşanan dolandırıcılıkta Gaziantep'ten gelen bir kişinin, kuyumcular çarşısına girerek, her esnafa 5-6 Cumhuriyet altını sattığını, 9'uncu esnafın bunu fark ederek kişiyi yakaladığını ve polise teslim ettiğini söyledi. Her esnafın 3 bin lira zarar ettiğini belirten Öner, "Gaziantep'ten gelen bir şahıs, kuyumcular çarşısına girip her esnafa beş altı tane Cumhuriyet altını satıyor, 9'uncu esnafımız bunu fark ediyor, biz bu şahsı yakalayıp emniyete teslim ettik. Her esnafa beş altı tane satmış her Cumhuriyet altınında o günkü değerle tane başı 200 TL kayıp oldu. O şahıs alındı, tutuklandı. Bunun yasada caydırıcı bir cezası da yok. Üç ay, beş ay, altı ay tutuyorlar bunları sonra bırakıyorlar. Bu adam çıktıktan sonra aynı şekilde bu işi yapmaya devam ediyor. Biz şahsı yakalayıp, teslim ettik ama her bir esnafımızın 3 bin liraya yakın bir zararı oldu. Yılda üç dört defa oluyor böyle. Dolandırıcılar 17, 18 ya da 19 ayar yaptıkları ürünü 22 ayar diye satmaya çalışıyorlar" dedi.
'GARANTİ BELGESİ OLMAYAN ALTINI ALMASINLAR'
Kuyumcu esnafına uyarılarda bulunan Öner, "Herkes altın alıp satarken aldığı altına dikkat etmeli, herkesten altın almayın diyoruz. Gençlerden ya da şüphelendiğiniz insanlardan altın almayın. Altın sattığımızda bunun garanti belgesini veriyoruz. Tüketici bunu talep etmeli, aldığı ürünün garanti belgesini istemeli. Başka bir şehirde ya da başka bir kuyumcuya sattığı zaman, o garanti belgesiyle birlikte o ürünü alın diyoruz esnafımıza. Tabi herkes her üründe garanti belgesi almayabilir, ama şüphelendikleri kişilerden bunu talep etsinler. Garanti belgesi yoksa ve birkaç soru sorulduğunda şüphe çekici tavırlar sergiliyorsa o kişiden altınları almamalarını tavsiye ediyorum" diye konuştu.
'KENDİ ARALARINDA BİRBİRİNİ UYARMAYA BAŞLADILAR'
Dolandırıcılığı fark ettiklerinde dijital ekranları ve cep telefonunda mesajlaşmayla kuyumcu esnafını uyardıklarını aktaran Yunus Öner, şöyle konuştu:
"Biz, dolandırıcılığı fark ettiğimizde diğer esnaflara dijital ekrandan ya da WhatsApp gurubu üzerinden paylaşıyoruz, onları bilgilendiriyoruz. Bir vatandaşımızın evinden çalınan altınlar olduğu zaman bunu da bildiriyoruz üyelerimize. Örneğin bir künyenin üzerinde isim olması lazım, ya da alyansın içinde tarih ve isim olması lazım, belirgin bir özelliği varsa bunu paylaşıyoruz."