Kas-iskelet sistemini ilgilendiren tüm ağrılı durumlar romatizmal hastalıklar olarak adlandırılıyor. Hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürüyor, ekonomik ve sosyal hayatı da olumsuz etkiliyor.Her mevsimde görülebilen romatizmal hastalıklar, özellikle kış aylarında soğuk hava nedeniyle daha fazla belirginleşiyor. Alınacak bazı önlemler ile hastalığın etkileri kontrol altına alınabiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Uz. Dr. Tacettin Mirzaoğlu, romatizmal hastalıklar ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Romatizmal hastalıkların farklı türleri vardır
Romatizma,kas ve iskelet sitemini tutan, öncelikle ağrı ve hareket kısıtlılığı, daha az olarak da şişlik ve kalıcı şekil bozukluğu ile kendini gösteren hastalıklar topluluğunun genel adıdır. Romatizmal hastalıklar; deri ve tırnaklar, göz, solunum sistemi, böbrekler, karaciğer, kalp ve damarlar, sinir sistemi ve mide-bağırsak sistemi de yoğun olarak etkilenmektedir. Osteoartrit, romatoid atrit, raynoud (rayno) hastalığı, ankilozan spondilit, sistemik lupus eritematozus gibi farklı türleri vardır.
Soğuk havalarda ağrılar daha belirginleşiyor
Soğuk hava romatizma nedeni değildir. Ancak romatizmal ağrılar soğukta daha belirgin olarak hissedilir. Bunun en önemli sebebi eklem içindeki sıvının akışkanlığının değişmesidir. Ancak romatizma her mevsimde ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır. Soğuk havalardan en çok görülen romatizmal hastalıkların başında ise tıpta kullanılan adıyla “osteoartrirt” yani kireçlenme gelmektedir. Kireçlenme tipik olarak diz, kalça, el ve omurgaları etkilemektedir. Havaların soğumasıyla oluşan basınç değişikliklerini hasta eklemlerinde hisseder ve yağmur yağmadan günler önce dizde ağrı, sızı şikayetleri başlar. Bu duruma kadınlar daha duyarlıdır.
Tedavi yöntemi nedene göre değişiyor
Kışın artan eklem ağrılarının tedavisi ağrıya neden olan hastalığa göre değişir. Eğer ağrının nedeni kireçlenme ise bazı öneriler ile ağrı kontrol altına alınabilir. Ağır romatizmal hastalıklarda ise ilaç tedavisi önceliklidir. Ağrılarının bunlardan hangisinden kaynaklandığının ayırımını bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı rahatlıkla yapabilir. Bu nedenle bu yakınmaları olan hastaların FTR polikliniğine başvurmaları gerekir. Doktora danışmadan bilinçsizce ilaç kullanılmamalıdır.
Romatizmal hastalıklardan korunmak için öneriler:
•Özellikle soğuk havalarda hastanın kendini iyi hissedebilecek sıcak ortamlarda bulunması gerekir. Dışarıya çıkmaları gerektiği zaman ise eldiven, atkı ile el ve boyun eklemlerini korumaları önerilir.
•Aşırı kilolu romatizma hastalarının mutlaka kilo vermeleri önerilir. Bunun için bir beslenme ve diyet uzmanından destek alınabilir.
•Beslenme düzenine balık, ısırgan otu, yumurta gibi besinler eklenebilir. Ceviz, keten tohumu, semizotunun yanı sıra zeytinyağı, kalsiyum ve c vitamininden zengin besinler de tüketilebilir.
•Günde ortalama 2,5 lt su tüketilmesi önerilir.
•Stresten uzak durulmalıdır. Bunun için stres azaltıcı etkinliklerde bulunulabilir.
•Sigaradan ve sigara dumanının olduğu ortamlardan uzak durulmalıdır.
•Vitamin D düzeyi düşükse takviye alınmalıdır.
•Uyku düzenine dikkat edilmeli, yeterince dinlenilmelidir.